Μαρτίου 05, 2007

Η ουσιαστική εκπαίδευση ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για μία επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία

* Εισήγηση στην Ημερίδα «Σταδιοδρόμιο 2007», στο πλαίσιο της Διεθνούς Έκθεσης για την Εκπαίδευση,το Σάββατο 3 Μαρτίου 2007,στο Helexpo Palace

Κυρίες και κύριοι,

Αγαπητές φοιτήτριες και αγαπητοί φοιτητές,

Καλημέρα σε όλες και όλους σας.

Θέλω καταρχάς να ευχαριστήσω τους διοργανωτές για την πρόσκλησή τους να συμμετάσχω, εκπροσωπώντας το Υπουργείο Ανάπτυξης, στη σημερινή συζήτηση στρογγυλής τραπέζης και να σας μεταφέρω το θερμό χαιρετισμό και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα θέματα της Παιδείας και της Εκπαίδευσης του Υπουργού κ. Δημήτρη Σιούφα.
Θα μου επιτρέψετε όμως να σας πω ότι αν και παρίσταμαι στη σημερινή εκδήλωση ως Σύμβουλος του Υπουργείου Ανάπτυξης δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να προβώ σε απολογισμό του κυβερνητικού έργου.
Συμμετέχω στη σημερινή συζήτηση, ως νέος επιστήμονας και επαγγελματίας και θα προσπαθήσω να αναδείξω την ιδιαίτερη σημασία της εκπαίδευσης τόσο στην επαγγελματική σταδιοδρομία του ατόμου, αλλά και στην ανάπτυξη της κοινωνίας.
Οι νέες συνθήκες του ανταγωνισμού απαιτούν σύγχρονες διαδικασίες και εξειδικευμένες γνώσεις. Απαιτούν ανθρώπινο δυναμικό υψηλής ποιότητας εκπαίδευσης και κατάρτισης. Πολίτες και εργαζόμενους με γνώσεις και εφόδια, ικανούς να αντεπεξέλθουν επιτυχώς στις νέες προκλήσεις.
Πρόσφατες μελέτες καταδεικνύουν ότι οι οικονομίες που διαθέτουν εργατικό δυναμικό με υψηλή ειδίκευση και προσαρμοστικότητα, είναι καλύτερα προετοιμασμένες για τη δημιουργία και την αποτελεσματική χρησιμοποίηση των νέων τεχνολογιών και για την αποδοχή των αλλαγών.
Προς αυτή την κατεύθυνση, κρίσιμος είναι ο ρόλος της εκπαίδευσης, της συνεχιζόμενης κατάρτισης και της δια βίου μάθησης. Μια κοινωνία που θέλει να αναπτύσσεται και να προοδεύει, οφείλει να επενδύει σε ανθρώπινους πόρους και να εξοπλίζει τα άτομα με τις αναγκαίες δεξιότητες.
Σήμερα το υλικό κεφάλαιο δεν είναι το παν. Σημαντικότερο είναι το άυλο κεφάλαιο.

Το επίπεδο των δεξιοτήτων και η ποιότητα του ανθρώπινου παράγοντα είναι το μεγαλύτερο συγκριτικό πλεονέκτημα για μια χώρα. Μόνο με την ανάπτυξη των γνώσεων και των δεξιοτήτων των εργαζομένων θα μπορέσουν κράτος και επιχειρήσεις να λειτουργήσουν ανταγωνιστικά στο νέο διεθνοποιημένο περιβάλλον.

Η θέληση για επιτυχία και η συνεισφορά του ανθρώπινου δυναμικού στην αύξηση της ποιότητας της εργασίας είναι χαρακτηριστικά, τα οποία δεν μπορούν να αναπληρωθούν εύκολα στην προσπάθεια βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας.

Είναι ενδεικτικά τα αποτελέσματα έρευνας της Deutche Bank για τις παγκόσμιες τάσεις, η οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ανθρώπινο δυναμικό είναι ο κρισιμότερος παράγοντας για τις οικονομίες των κρατών. Μάλιστα η αναβάθμισή του είναι άμεσα συνδεδεμένη με την αύξηση του ΑΕΠ μιας χώρας.

Η υψηλή εξειδίκευση του ανθρώπινου δυναμικού συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας της εργασίας και αποτελεί βασικό παράγοντα για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας.
Γνώσεις και δεξιότητες που θεωρούνταν πολυτέλεια στο παρελθόν σήμερα είναι απαραίτητα και ανελαστικά προσόντα πρόσληψης για τους νέους εργαζόμενους.
Σας δίνω κάποια αριθμητικά δεδομένα για να καταλάβετε το ρυθμό με τον οποίο τρέχουν οι εξελίξεις. Η Ινδία παράγει 400.000 περίπου μηχανικούς το χρόνο, τριπλάσιους δηλαδή από ό,τι οι Η.Π.Α.. Η Κίνα, παράλληλα, παράγει διπλάσιους μηχανικούς από την Ινδία, ενώ η Νότια Κορέα παράγει τον ίδιο αριθμό μηχανικών με τις Η.Π.Α. παρότι έχει το ένα έκτο του πληθυσμού τους.
Το Υπουργείο Ανάπτυξης, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα» (γνωστού ως ΕΠΑΝ) για την Περίοδο 2000-2006, επιδοτεί Δράσεις και ενέργειες κατάρτισης και εκπαίδευσης με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου, συνολικού προϋπολογισμού 200 εκ. €. Μέχρι σήμερα περισσότεροι από 55.000 εργαζόμενοι, αυτοαπασχολούμενοι και εποχιακά άνεργοι έχουν επωφεληθεί από τις Δράσεις του ΕΠΑΝ σε όλη τη χώρα.

Στο ίδιο πνεύμα σχεδιάζονται και οι Δράσεις του ΕΠΑΝ για την νέα Προγραμματική Περίοδο 2007-2013, με σκοπό την αύξηση της προσαρμοστικότητας εργαζομένων, επιχειρήσεων και εργοδοτών, τη βελτίωση της ποιότητας και της παραγωγικότητας της εργασίας στις επιχειρήσεις και την εισαγωγή νέων και καινοτόμων μεθόδων και μέσων στην εργασία.

Για τους φοιτητές και τις φοιτήτριες που μας ακούν και επιθυμούν να εισέλθουν δυναμικά και με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στην αγορά εργασίας θα ήθελα να σταθώ σε δύο θέματα:

Το 1ο είναι η εργασιακή εμπειρία, που πρέπει κάθε ένας να επιδιώκει να αποκτά, έστω και για μικρό χρονικό διάστημα. Η, έστω και σύντομης χρονικής διάρκειας εργασία προσφέρει ουσιαστικές εμπειρίες για την πραγματική φύση ενός επαγγέλματος και επιπλέον δίνει τη δυνατότητα στο νέο εργαζόμενο να καταλάβει αν του αρέσει πραγματικά και να κατανοήσει ποιά επιπλέον εφόδια χρειάζεται να αποκτήσει για να την κάνει καλύτερα.

Το 2ο θέμα στο οποίο θα ήθελα να σταθώ είναι η σημασία της επιχειρηματικής εκπαίδευσης στην τριτοβάθμια, αλλά και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

Η εκπαίδευση στη σημερινή εποχή οφείλει να δημιουργεί ένα περιβάλλον κοινωνικής καινοτομίας, το οποίο θα τρέφει τις ιδιαίτερες-ξεχωριστές αρετές κάθε ατόμου και θα βοηθά την ανάπτυξη ξεχωριστών προσωπικοτήτων.

Στην εποχή της γνώσης και των νέων τεχνολογιών η καλλιέργεια του επιχειρηματικού πνεύματος αποτελεί πρώτη προτεραιότητα.

Η έννοια της επιχειρηματικότητας όχι μόνο, ως οδηγός έναρξης μιας νέας επιχείρησης. Αλλά κυρίως, ως τρόπος και μέθοδος βελτίωσης της παραγωγικής διαδικασίας. Πώς δηλαδή, ως φοιτητής, μαθητής, εργαζόμενος, ή αυτοαπασχολούμενος (πολλοί από εσάς πιθανόν ήδη σκέφτεστε να ανοίξετε κάποιο γραφείο) θα μπορέσει κάποιος να αξιοποιήσει καλύτερα τους διαθέσιμους πόρους (υλικούς και άυλους).

Αναφέρομαι στην επιχειρηματικότητα, ως ικανότητα-κλειδί για την ανάπτυξη της επιδεξιότητας του ατόμου να μετατρέψει τις ιδέες σε πράξη, να αναλάβει πρωτοβουλίες και να αναπτύξει την αίσθηση της ευθύνης, την ανάληψη ρίσκου και την επίτευξη στόχων.

Επιπλέον βοηθά στην καλλιέργεια της δημιουργικότητας, της καινοτομίας και της ανάπτυξης πρωτοβουλιών μεταξύ των νέων ανθρώπων.
Η Ελλάδα χρειάζεται την ευρηματικότητα και το θετικό τρόπο σκέψης των νέων της και βασίζεται σε αυτούς.
Δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι μικρές παρέες νέων φοιτητών ξεκίνησαν, από τα ίδια τους τα σπίτια, επιχειρήσεις που στην πορεία εξελίχθηκαν σε κολοσσούς όπως η Google, η Dell, η Apple, και η Microsoft.
Είναι γεγονός ότι, κατά το παρελθόν, στη Χώρα μας επικρατούσε μια τάση επιφύλαξης απέναντι στην επιχειρηματική δραστηριότητα και την έννοια της ανταγωνιστικότητας. Ίσως όχι εντελώς αδικαιολόγητα, δεδομένων των προβλημάτων και των αγκυλώσεων που υπήρχαν.
Ωστόσο, αυτό το κλίμα αλλάζει. Σύμφωνα με έρευνα της κοινής γνώμης (που παρουσιάστηκε σε ανοικτό φόρουμ του ΣΕΒ), προκύπτει ότι, πλέον, οι πολίτες της Χώρας μας, σε ποσοστό 68,5%, εκφράζουν θετική άποψη για την έννοια της ανταγωνιστικότητας. Κατά το ίδιο μεγάλο ποσοστό, αξιολογούν την ανταγωνιστικότητα ως τον κυριότερο στόχο της Χώρας και ως μονόδρομο για την προσωπική τους ανέλιξη και τη συλλογική ανάπτυξη.

Αρχίζει, λοιπόν, σιγά - σιγά να γίνεται κατανοητή και αποδεκτή η έννοια της ανταγωνιστικότητας, κυρίως ως αποτέλεσμα μιας προσπάθειας να αξιοποιήσουμε πλήρως το ανθρώπινο δυναμικό της πατρίδας μας, το οποίο αποτελεί τη σημαντικότερη πλουτοπαραγωγική πηγή της.

Προς αυτή την κατεύθυνση το Υπουργείο Ανάπτυξης διαθέτει ένα σημαντικό εργαλείο, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα» (γνωστό και ως ΕΠΑΝ) με συνολικό προϋπολογισμό 6,05 δις €. Το ΕΠΑΝ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ενθάρρυνση της επιχειρηματικότητας και περιλαμβάνει στις Δράσεις του τη χρηματοδότηση, με ποσοστό 55%, των επιχειρηματικών σχεδίων νέων ηλικίας από 18 έως 39 ετών. Παράλληλα, μέσω του ΕΠΑΝ, χρηματοδοτούμε και ενέργειες κατάρτισης - μεταφοράς τεχνογνωσίας στους νέους επιχειρηματίες, των οποίων τα επενδυτικά σχέδια έχουν ήδη εγκριθεί.
Μέχρι σήμερα έχουν ενταχθεί προς χρηματοδότηση 3.823 επιχειρηματικά σχέδια νέων επιχειρηματιών, συνολικού προϋπολογισμού 312 εκ. €, εκ των οποίων τα 2.190 εντάχθηκαν κατά τη διάρκεια του Δ΄ κύκλου προκήρυξης της Δράσης, εντός του 2005.
Παράλληλα, με στόχο τη διάδοση της έννοιας της επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση της επιχειρηματικής εκπαίδευσης, διοργανώσαμε για πρώτη φορά, σε συνεργασία με το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό με θέμα: «Ιδέα, Καινοτομία, Δημιουργικότητα, Ανταγωνιστικότητα», στο πλαίσιο των Ετών Ανταγωνιστικότητας 2005-2010.

Κυρίες και κύριοι,

Στη χώρα μας η Κυβέρνηση και συγκεκριμένα το Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων και η Υπουργός κ. Μαριέττα Γιαννάκου, καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες με στόχο τη μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος προς όφελος όλης της κοινωνίας. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα, για πολλά χρόνια στο παρελθόν, έμεινε στάσιμο και δεν μπόρεσε να παρακολουθήσει τις διεθνείς εξελίξεις με αποτέλεσμα να χάσει το τραίνο της ανάπτυξης και των νέων απαιτήσεων της παγκόσμιας κοινωνίας. Δεν είναι τυχαίο, αλλά είναι πραγματικά λυπηρό, το γεγονός ότι η Ελλάδα αποτελεί μία από τις χώρες με τις μεγαλύτερες εξαγωγές φοιτητών στο εξωτερικό. Ακόμη και προς χώρες με χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης από τη δική μας. Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Κλείνοντας θα ήθελα να υπογραμμίσω τα εξής:

Σε επίπεδο πολιτικής στρατηγικής στην παρούσα φάση αυτό που απαιτείται είναι να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή στη σύνδεση της εκπαίδευσης με τις απαιτήσεις της αγοράς εργασίας.

Σε προσωπικό επίπεδο θα σας πρότεινα, λίγο πριν εισέλθετε στην αγορά εργασίας, να ακολουθήσετε την καρδιά σας, όπως λέει και γνωστή διαφήμιση, με δύο όμως βασικές προϋποθέσεις κατά νου:
- να παρακολουθείτε τις εξελίξεις επαγγελματικές, και επιστημονικές, και
- να βάζετε τον προσωπικό σας πήχη τόσο χαμηλά, ώστε να μπορείτε να τον φτάσετε, αλλά και τόσο ψηλά, ώστε να καλύπτει τις προσδοκίες και τις επιδιώξεις σας.
Καταθέτοντας αυτές τις σύντομες σκέψεις χαιρετίζω και πάλι την ημερίδα σας και εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της.

Σας ευχαριστώ πολύ.

Δεν υπάρχουν σχόλια: