Δεκεμβρίου 31, 2007

Ευτυχισμένο το νέον έτος!!!



Πολλές ευχές στους αναγνώστες και φίλους του blog για ένα 2008 ειρηνικό, ευτυχισμένο και δημιουργικό.

Ας ελπίσουμε ότι το 2008 θα συμφωνήσουμε ως Έλληνες σε ένα φρέσκο, συνεκτικό και παραγωγικό στόχο (mission statement), κάτι που λείπει από την πορεία μας τα τελευταία χρόνια. Ένα στόχο ο οποίος θα μας διαχωρίζει από τους λοιπούς εταίρους και εχθρούς, αλλά και θα δίνει νόημα στις πράξεις μας και τις καθημερινές μας ενέργειες.

Θα μας ενώνει και θα μας κινητοποιεί. Θα βελτιώνει την καθημερινότητά μας και θα μας αποτρέπει από τη διενέργεια μικροπρεπών και ταπεινών ενεργειών.

Η προστασία του περιβάλλοντος και η καταπολέμηση της μικρής καθημερινής διαφθοράς, μέσω της διαπόμπευσής της, θα μπορούσαν να αποτελέσουν μέρος αυτού του στόχου.

Τα υπόλοιπα με το νέον έτος.

Η δυσαρμονία εκπαιδευτικού συστήματος και πραγματικότητας

Είναι δυνατόν εν έτει 2007 η διαδικασία της μάθησης και εκπαίδευσης στην Ελλάδα να στηρίζεται στην αποστήθιση κειμένων; Και όμως έτσι συμβαίνει.

Σε μια διαδρομή του ηλεκτρικού σηδιρόδρομου, πριν από λίγες ημέρες, η μητέρα που καθόταν ακριβώς δίπλα μου, κάλεσε στο σπίτι το παιδί της, προφανώς, και το ρώτησε: "το έμαθες το μάθημα; όταν έρθω θα μου το πεις."

Και αναρωτήθηκα ακόμη στην "παπαγαλία" στηρίζεται η ελληνική σχολική εκπαίδευση; Είναι δυνατόν; Και όμως ναι, όπως με πληροφόρησαν συνάδελφοι με μεγαλύτερα παιδιά.

Ένα εκπαιδευτικό σύστημα που στηρίζεται στην "παπαγαλία", σε έναν κόσμο που εξελίσσεται συνεχώς και απαιτεί κυρίως την όξυνση της κρίσης και την ικανότητα συνεχούς σύγκρισης καταστάσεων, την ελεύθερη αναζήτηση των νέων δεδομένων, την ανάλυση και εν τέλει τη σύνθεση.

Το παράδοξο είναι ότι τα παιδιά που αποφοιτούν από το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα με αυτή τη "στρατιωτική" νοοτροπία μάθησης - αποστήθισης(π.χ. για να περάσεις μια τάξη θα πρέπει να διαβάσεις και αποστηθίσεις από τη σελίδα 45 μέχρι τη σελίδα 237) έρχονται μετά το σχολείο αντιμέτωπα με ένα χαώδες περιβάλλον αξιολόγησης προσόντων και δυνατοτήτων. Χωρίς τάξη, χωρίς αξιοκρατία και χωρίς συγκεκριμένα βήματα ανέλιξης.

Προετοιμάζει δηλαδή το ελληνικό σχολείο τους νέους του με ένα αποστειρωμένο πρότυπο μάθησης για να εισέλθουν πού; Σε μία κοινωνία που επιβραβεύει ποιους; πάντως όχι τους άριστους και αυτούς που ακολουθούν τους "κανόνες". Για αυτό ίσως οι περισσότεροι μένουν εκτός Ελλάδας μετα τις σπουδές τους και διαπρέπουν σε χώρες που έχουν αυστηρό σύστημα αξιολόγησης......μετά την αποφοίτηση.

Μια σύντομη ανάλυση

Η μεγαλύτερη είδηση που προκύπτει από την απόπειρα αυτοκτονίας του τ. Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού είναι η ίδια η πράξη της αυτοκτονίας.
Άλλωστε, δεν είναι ούτε η πρώτη, ούτε η τελευταία φορά που κάποιος προϊστάμενος συνάπτει παράνομη σχέση, με ή χωρίς προεκτάσεις, με υφισταμένη του.
Είναι όμως η πρώτη φορά στην Ελλάδα, τα τελευταία αρκετά χρόνια, που κάποιος κρατικός λειτουργός-πολιτικός προβαίνει σε μία τέτοια πράξη, για λόγους αυτοκάθαρσης, για κάτι που θεωρεί ότι τον ζημίωσε ηθικά.
Ασφαλώς και καταδικάζουμε αυτή του τη σχέση.
Όσο όμως αυτή η παράνομη σχέση δεν επηρεάζει τις πράξεις και τις ενέργειές του ως Γενικού Γραμματέα, κάτι το οποίο μένει να αποδείξει η δικαιοσύνη, μάλλον δεν μας αφορά, όπως δεν μας αφορά η προσωπική-σεξουαλική ζωή κανενός.
Ωστόσο, μπορεί να συνεκτιμηθεί αυτή η αδυναμία του, η σεξουαλική, για να κρίνουμε τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά του. Το σίγουρο είναι ότι η εικόνα των περισσότερων ΜΜΕ, τα οποία αφιερώνουν μία ώρα κάθε βράδυ για να αναλύσουν ένα dvd, το περιεχόμενο του οποίου όλοι υποθέτουν, είναι απογοητευτική και δίνουν το χαρακτήρα μιας κοινωνίας της κλειδαρότρυπας. Επίσης, όσοι λένε τώρα, ως μετά Χριστόν προφήτες, ότι στο υπουργείο γινόντουσαν πράγματα και θάματα τα τελευταία χρόνια, έχουν τεράστιες ευθύνες, αν αποκαλυφθούν οι κατηγορίες τους, για την εως τώρα συγκάλυψή τους.
Πάντως φαίνεται οτι ο τ. Γεν. Γραμματέας έκανε κάτι το οποίο προσέκρουσε στους ηθικούς φραγμούς του και δεν το αντέξε. Αυτό είναι κάτι το αισιόδοξο για την κοινωνία μας, ότι δηλαδή υπάρχουν ακόμη ηθικοί φραγμοί που αναγνωρίζουμε, ακόμη και αν τους παραβιάζουμε.

Συμπεράσματα:


1. Τα περισσότερα ΜΜΕ διψούν για αίμα. Τολμούν αντιπολίτευση ακόμη και πάνω από το κρεβάτι της εντατικής.

2. Όσοι αναλαμβάνουν παρόμοιες θέσεις εξουσίας θα πρέπει να είναι έτοιμοι για κάτι τέτοιο.

Αυτό είναι το σύστημα, αυτό πρέπει να είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν όσοι τοποθετούνται σε παρόμοιες θέσεις.

Δεκεμβρίου 21, 2007

Ίσως να είναι και η είδηση της χρονιάς

Από τη "Ναυτεμπορική":

Παρουσιάστηκε το πρώτο αεροσκάφος κινεζικής κατασκευής

ΤΟ πρώτο αεροσκάφος που έχει κατασκευαστεί εντός των συνόρων της παρουσίασε σήμερα η Κίνα, πλησιάζοντας ακόμη περισσότερο στο στόχο της να αναδειχτεί σε παγκόσμιο κολοσσό της αεροπορίας και να απειλήσει ευθέως την κυριαρχία των Boeing και Airbus.Το νέο αεροσκάφος, με την ονομασία “Ιπτάμενος Φοίνικας” (“Xiang Feng”), παρουσιάστηκε σε κυβερνητικούς αξιωματούχους και στελέχη της βιομηχανίας, στο εργοστάσιο όπου κατασκευάστηκε, στη Σαγκάη.«Είμαστε αυτόπτες μάρτυρες αυτής της αξέχαστης στιγμής με μεγάλη συγκίνηση», δήλωσε ο γενικός διευθυντής της κρατικής κατασκευάστριας εταιρείας AVIC I, Lin Zuoming.

Δεκεμβρίου 08, 2007

Συγχαρητήρια στους ανθρώπους του Blogger

Η προσπάθειά τους να εξελληνίσουν το Blogger κάνουν ακόμη και εμάς τους Έλληνες να αισθανόμαστε αμήχανα. Τελευταίο παράδειγμα η αλλαγή της λέξης "dashboard" σε "πανόπτης". Αποδεικνύουν ότι αν μη τι άλλο σέβονται τους πελάτες των υπηρεσιών τους, ακόμη και αν προέρχονται από μια ....μικρή χώρα.

Δεκεμβρίου 05, 2007

Ένας ισχυρός παράγοντας οικονομικής ανάπτυξης

Δημοσιεύθηκε την Πέμπτη 29 Νοεμβρίου 2007 στην ελληνική έκδοση του Economist που κυκλοφορεί με την "Καθημερινή"

Ποιες είναι λοιπόν οι προϋποθέσεις και οι κατάλληλες συνθήκες για τη δημιουργία ή καλύτερα τη μετεξέλιξη μιας πόλης σε διεθνές χρηματοοικονομικό κέντρο, σε μία οικουμενική οικονομική μητρόπολη; Θα μπορούσε η Αθήνα να διαδραματίσει αυτόν το ρόλο στη νέα εποχή;

Προφανώς η απάντηση δεν είναι εύκολη και ασφαλώς δεν είναι μονοδιάστατη. Σίγουρα σημαντικό ρόλο παίζει η γεωγραφική θέση της πόλης. Το ίδιο κρίσιμη είναι και η εγγύτητά της σε μεγάλες αγορές, όπως και η ύπαρξη των απαραίτητων υποδομών: συγκοινωνιακών, μεταφορικών, τηλεπικοινωνιακών. Και βέβαια αυτό που κάνει τις πόλεις οικονομικές μητροπόλεις είναι η απαραίτητη/κρίσιμη μάζα μεγάλων, υγιών και εξωστρεφών επιχειρήσεων.

Ωστόσο, ακόμη και αν όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις ικανοποιούνται, αυτός ο παράγοντας που κινητοποιεί και δίνει ζωή στο ανωτέρω οικονομικό και κοινωνικό σύστημα είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Το υψηλού επιπέδου, καταρτισμένο στελεχιακό δυναμικό, δηλαδή τα άξια και ικανά στελέχη των επιχειρήσεων είναι το στοιχείο-κλειδί. Είναι ο παράγοντας που μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα.

Η βέλτιστη αξιοποίηση των στελεχών, είτε αυτά είναι υπάλληλοι επιχειρήσεων, είτε λειτουργοί της δημόσιας διοίκησης, μπορεί να δώσει στα συγκριτικά πλεονεκτήματα μιας πόλης την απαραίτητη ποιότητα, ώστε να μετεξελιχθεί σε οικονομικό κέντρο. Ετσι, δικαιολογείται η αγωνιώδης αναζήτηση των εταιρειών για το ταλέντο, δηλαδή τους ταλαντούχους επιστήμονες-επαγγελματίες σε όλο τον κόσμο.

Tαλέντο και ποιοτική εκπαίδευση
Σύμφωνα με πολλούς αναλυτές διεθνώς, η εύρεση του κατάλληλου προσωπικού αποτελεί το σημαντικότερο κλειδί για την αειφόρο-διατηρήσιμη ανάπτυξη μιας επιχείρησης. Είναι χαρακτηριστικό μάλιστα ότι το κυνήγι του ταλέντου συγκαταλέγεται ήδη στις προτεραιότητες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες αντιμετωπίζουν την εξεύρεση ταλαντούχων στελεχών ως μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ανάπτυξή τους(1).

Αλλά για να μπορείς να έχεις και να αξιοποιείς ταλαντούχους εργαζόμενους θα πρέπει να τους εκπαιδεύσεις κατάλληλα. Συνεπώς, η πρόκληση για τα κράτη, αλλά και τους ιδιωτικούς φορείς βρίσκεται στο επίπεδο της εκπαίδευσης που προσφέρουν στους πολίτες μιας χώρας. Και φυσικά τα χρήματα δεν είναι το παν(2).

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ-PISA test), η Αυστραλία παρότι έχει σχεδόν τριπλασιάσει τα έξοδα εκπαίδευσης ανά σπουδαστή από το 1970, δεν έχει παρουσιάσει καμία βελτίωση στις επιδόσεις των μαθητών της στο συγκεκριμένο τεστ. Το ίδιο ισχύει και για τις ΗΠΑ, όπου τα έξοδα έχουν σχεδόν διπλασιαστεί από το 1980.

Παράλληλα, σύμφωνα με έρευνα της McKinsey βασισμένη στα αποτελέσματα του PISA test, για να γίνουν καλύτερα τα σχολεία θα πρέπει:

― να προσλάβουν τους καλύτερους δασκάλους,
― να «πάρουν» το καλύτερο από τους δασκάλους, και
― να παρεμβαίνουν όταν αρχίζουν να μένουν πίσω οι μαθητές.

Γιατί όπως αναφέρει και το ανωτέρω άρθρο του Economist, η ποιότητα ενός εκπαιδευτικού συστήματος δεν μπορεί να υπερβεί την ποιότητα των δασκάλων του. Παράλληλα, μελέτες σε πολιτείες των ΗΠΑ (Tennessee και Dallas) έχουν δείξει ότι εάν κάποιος πάρει τους μαθητές μέσων δυνατοτήτων και τους αναθέσει στους top 20% των δασκάλων, τότε οι μαθητές καταλήγουν στο top 10%. Αντιθέτως, εάν τους δώσει στο bottom 20% των δασκάλων καταλήγουν στο κατώτατο σημείο. Φαίνεται, λοιπόν, ότι η ποιότητα των δασκάλων και όχι τα περισσότερα χρήματα, επηρεάζουν την απόδοση των μαθητών και σπουδαστών.

Αυτό ίσως εξηγεί το παράδοξο ότι η μείωση του αριθμού των μαθητών σε μία τάξη δεν παράγει καλύτερο αποτέλεσμα. Διατηρώντας τις υπόλοιπες μεταβλητές σταθερές, οι μικρότερες τάξεις σημαίνουν περισσότερους δασκάλους για τον ίδιο συνολικό προϋπολογισμό. Συνεπώς, με χαμηλότερους μισθούς προσελκύεις χαμηλότερης ποιότητας καθηγητές και επιτυγχάνεις έτσι χαμηλότερης ποιότητας διδακτικό αποτέλεσμα.

Επιπλέον, η McKinsey υποστηρίζει ότι τα καλά εκπαιδευτικά συστήματα προσελκύουν τους καλύτερους μαθητές και καθηγητές. Στη Φινλανδία όλοι οι νέοι δάσκαλοι πρέπει να κατέχουν μεταπτυχιακό. Στη Νότια Κορέα επιλέγουν τους δασκάλους του δημοτικού από το top 5% των αποφοίτων των πανεπιστημίων.

Η δημιουργία λοιπόν ενός ανταγωνιστικού εκπαιδευτικού συστήματος -στοιχείου καθοριστικού για τη δημιουργία μιας οικονομικής μητρόπολης- δεν είναι θέμα χρημάτων, αλλά θέμα αξιοποίησης των υπάρχοντων διαθέσιμων πόρων και φυσικά κυρίως θέμα ποιότητας. Το κατάλληλο εκπαιδευτικό σύστημα παράγει εκείνα τα στελέχη που μπορούν να αποτελέσουν την κρίσιμη μάζα για τη δημιουργία μιας ισχυρής οικονομίας, ώστε να αναπτυχθεί στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και στο πνεύμα της Στρατηγικής της Λισσαβόνας, η οποία στοχεύει στη μετατροπή της Ευρώπης και των κρατών-μελών της σε «καλύτερα μέρη για να ζεις, να εργάζεσαι και να επενδύεις».

Η ελληνική πρόκληση
Ωστόσο, η χώρα μας έχει να ξεπεράσει ένα ακόμη μεγαλύτερο εμπόδιο: Να μπορέσει να κρατήσει εντός συνόρων τους επιστήμονες που φεύγουν για σπουδές και εργασία στο εξωτερικό. Αλλωστε, κάποιοι στην Ελλάδα ακόμη προτιμούν να στέλνουν οι Ελληνες τα παιδιά τους σε ιδιωτικά πανεπιστήμια της Ουγγαρίας ή της Τσεχίας, παρά να επιτρέψουν την ίδρυση εδώ παρόμοιων σχολών.

Συνεπώς, το να σταματήσει η «διαρροή εγκεφάλων» στο εξωτερικό ή αλλιώς αυτό που ονομάζουν “brain-drain”, θα μπορούσε να αποτελέσει ύψιστο εθνικό στόχο. Στόχο, όμως, βασισμένο σε στοιχεία εξωστρέφειας. Δεν πρέπει να επιδιώξουμε δηλαδή το να μείνουν εντός χώρας μόνο οι Ελληνες επιστήμονες, αλλά να προσελκύσουμε και επιστήμονες άλλων εθνικοτήτων που θα ήθελαν να εργαστούν στην Ελλάδα. Αυτό, ωστόσο, προϋποθέτει τη στοιχειώδη ευελιξία στη λειτουργία των πανεπιστημιακών και ερευνητικών ιδρυμάτων, αλλά και την ανοιχτή σχέση μεταξύ πανεπιστημίων, ερευνητικών κέντρων, επιχειρήσεων και κοινωνίας. Προς αυτή την κατεύθυνση η χώρα μας έχει ακόμη αρκετό δρόμο να διανύσει. Και γι’ αυτό δεν ευθύνεται αποκλειστικά το κράτος.

1. Thinking big, Midsize companies and the challenges of growth, A report from the Economist Intelligence Unit
2. How to be top, Oct 18th 2007, The Economist