Δημοσιεύεται στην έκδοση η Ελλάδα το 2010 που κυκλοφορεί μαζί με τον Κόσμο το 2010 του Economist, από τις Ειδικές Εκδόσεις - Καθημερινή
Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής απαιτεί τη συστράτευση όλων των κρατών. Για το σκοπό αυτό στις αρχές Νοεμβρίου 2009 η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ δήλωσε, μιλώντας ενώπιον των δύο Σωμάτων της αμερικανικής Γερουσίας, ότι «Δεν υπάρχει καιρός για χάσιμο στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής», προτρέποντας τους διεθνείς παράγοντες να καταλήξουν σε μία συμφωνία το Δεκέμβριο στην Κοπεγχάγη.
Σε εθνικό επίπεδο συζητώντας ή καλύτερα γράφοντας για την Ελλάδα το 2010, αλλά έχοντας πάντα κατά νου το 2020, όπως κάνει και η παρούσα έκδοση, θα πρότεινα στον τομέα των πράσινων επενδύσεων ή γενικότερα της πράσινης ανάπτυξης να βάλουμε ως κοινωνία δύο στόχους. Ο πρώτος απαιτεί εφαρμογή και υλοποίηση εντός του 2010, ενώ ο δεύτερος θα είναι ο απότερος στόχος των πολιτικών στον εν λόγω τομέα.
Ο πρώτος, λοιπόν, στόχος είναι να γίνει μία συζήτηση για το κόστος των πράσινων επενδύσεων και γενικά της πράσινης ανάπτυξης. Μία συζήτηση η οποία πρέπει να ξεκινήσει από τον ορισμό της για τη χώρα μας. Και αυτό γιατί, παρότι τελευταία γίνεται πολλή συζήτηση από όλους μας για αυτήν, θεωρώ ότι λίγοι κατανοούν το ακριβές περιεχόμενο της έννοιας και την επίπτωση της εφαρμογής της στην καθημερινότητά τους. Αυτό το έλλειμμα πληροφόρησης αποτελεί μεγάλο κίνδυνο για την ουσιαστική εφαρμογή της πράσινης ανάπτυξης.
Για το «καλό» της λοιπόν, θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να γίνει κατανοητή ως έννοια και να καθορισθούν τα πεδία εφαρμογής της στην σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. «Αρχή της επιστήμης η των ονομάτων επίσκεψις», λοιπόν, και στην περίπτωση της πράσινης ανάπτυξης. Σε δεύτερη φάση απαιτείται η περιγραφή του περιεχομένου της για τη χώρα μας. Η Ελλάδα είναι κατ’ εξοχήν μια χώρα που παράγει το μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ της στον τομέα των υπηρεσιών, με τη ναυτιλία και τον τουρισμό να κατέχουν τα πρωτεία και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες να ακολουθούν. Γι αυτούς τους σημαντικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, τί σημαίνει πράσινη ανάπτυξη; Και επιπλέον τί σημαίνει πράσινη ανάπτυξη για τον αγροτικό τομέα ή τον κατασκευαστικό κλάδο που απασχολούν πολυάριθμο εργατικό δυναμικό σε όλη τη χώρα;
Η συζήτηση αυτή πρέπει να γίνει άμεσα και να αναλύσει τα κόστη και τα οφέλη από την πράσινη στροφή της οικονομίας για σειρά επαγγελμάτων και κλάδων. Μόνον τότε θα πεισθούν όλοι για το περιεχόμενο και, κυρίως, για την ωφελιμότητα της πράσινης ανάπτυξης. Το σίγουρο είναι ότι για κάποιους κλάδους η στροφή στην πράσινη ανάπτυξη θα έχει τουλάχιστον βραχυπρόθεσμο κόστος. Αυτό το κόστος χρειάζεται να γίνει σαφές και να μετατραπεί σε μελλοντικό όφελος, με τις κατάλληλες πολιτικές. Άλλωστε το κόστος της αδράνειας θα πλήξει βαρύτατα την παγκόσμια οικονομία μειώνοντας κατά 5% έως 20% το παγκόσμιο ΑΕΠ, σύμφωνα με την έκθεση Stern[1].
Στον τομέα λοιπόν της πράσινης ανάπτυξης, η προσέγγιση μας ως χώρα, με ορίζοντα και το 2020, πρέπει να κινείται στα ευρωπαϊκά πλαίσια και τις σχετικές δεσμεύσεις για μείωση των αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 20% και για αύξηση του μεριδίου των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο 20% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης έως το 2020. Προς αυτή την κατεύθυνση πρόκειται να συμβάλει αποφασιστικά, σε επίπεδο χρηματοδότησης, η αξιοποίηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» με συνολικό προϋπολογισμό 2,25 δισ. € και γενικούς στόχους 1ον την αειφορική διαχείριση των περιβαλλοντικών μέσων, του φυσικού αποθέματος και των Αστικών Κέντρων και 2ον τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της Δημόσιας Διοίκησης στο σχεδιασμό και την εφαρμογή περιβαλλοντικής πολιτικής και τη βελτίωση της απόκρισης της Κοινωνίας και των Πολιτών σε θέματα Περιβαλλοντικής Προστασίας.
Για την ταχύτερη και καλύτερη συμμόρφωση της χώρας μας με τις ανωτέρω δεσμεύσεις χρειάζεται να τεθεί ένας ευρύτερος μακροπρόθεσμος στόχος, όπως αναφέραμε στην αρχή. Ο στόχος αυτός είναι ταυτόχρονα και ένα μεγάλο στοίχημα για την ελληνική κοινωνία: Μέχρι το 2020 ο όρος πράσινη ανάπτυξη να καταστεί πλεονασμός. Δηλαδή, η ανάπτυξη στην Ελλάδα να είναι, μέχρι το 2020, συνώνυμη της προστασίας του περιβάλλοντος, αλλά και των διαθέσιμων πόρων. Αυτός ο στόχος είναι κοινός και απαιτεί τη συμμετοχή όλων: της πολιτείας, των επιχειρήσεων, των μη κυβερνητικών οργανώσεων, των πολιτών.
[1] Υπουργείο Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, επισκόπηση Stern σχετικά με τα οικονομικά μεγέθη της κλιματικής αλλαγής, 2006, http://www.hm-treasury.gov.uk/independent_reviews/stern_review_economics_climate_change/stern_review_report.cfm
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου